2. TEMA: VATAN SEVGİSİ

Anlama

TAB1. Dinleme/İzleme, TAB2. Okuma

Anlatma

TAB3. Konuşma, TAB4. Yazma

KB2.4. Çözümleme, KB2.5. Sınıflandırma, KB2.10. Çıkarım Yapma, KB2.11. Gözleme Dayalı Tahmin Etme, KB2.15. Yansıtma, KB2.17. Değerlendirme, KB2.18. Tartışma, KB3.3. Eleştirel Düşünme

E1.1. Merak, E1.2. Bağımsızlık, E1.3. Azim ve Kararlılık, E1.4. Kendine İnanma (Öz Yeterlilik), E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.2. Sorumluluk, E2.3. Girişkenlik, E3.1. Uzmanlaşma, E3.2. Odaklanma, E3.3. Yaratıcılık, E3.5. Açık Fikirlilik, E3.7. Sistematik Olma, E3.8. Soru Sorma, E3.11. Özgün Düşünme

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB1.3. Kendini Uyarlama (Öz Yansıtma), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği, SDB2.3. Sosyal Farkındalık, SDB3.2. Esneklik, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme

D3. Çalışkanlık, D7. Estetik, D11. Özgürlük, D16. Sorumluluk, D19. Vatanseverlik

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB4. Görsel Okuryazarlık, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB7. Veri Okuryazarlığı

Dinleme/İzleme
T.D.8.1. Dinlemede/izlemede materyal seçimini yönetebilme
T.D.8.3. Dinleyeceğinin/izleyeceğinin içeriğine yönelik tahminde bulunabilme
T.D.8.8. Dinlediğinin/izlediğinin derin anlamını belirlemeye yönelik üst düzey çıkarımlar yapabilme
T.D.8.19. Dinlediğinde/izlediğinde kullanılan ikna etme tekniklerini belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
T.D.8.20. Dinlediğinden/izlediğinden hareketle söz varlığını geliştirmeye yönelik çözümleme yapabilme
T.D.8.23. Dinlediğini/izlediğini değerlendirebilme
T.D.8.25. Dinlediğini/izlediğini eleştirebilme
T.D.8.27. Dinleme/izleme sürecine yönelik öz yansıtma yapabilme/kendini uyarlayabilme
Okuma
T.O.8.1. Okumada materyal seçimini yönetebilme
T.O.8.3. Okuyacağı metnin içeriğine yönelik tahminde bulunabilme
T.O.8.6. Görselle iletilen anlamı belirleyebilme
T.O.8.7. Metnin derin anlamını belirlemeye yönelik basit çıkarımlar yapabilme
T.O.8.8. Metnin derin anlamını belirlemeye yönelik üst düzey çıkarımlar yapabilme
T.O.8.14. Bilgilendirici metinlerde metin yapılarından hareketle önemli bilgileri belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
T.O.8.15. Bilgilendirici metinde anahtar kelimeleri belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme
T.O.8.21. Metinden hareketle söz varlığını geliştirmeye yönelik çözümleme yapabilme
T.O.8.28. Okuma sürecine yönelik öz yansıtma yapabilme/kendini uyarlayabilme
Konuşma
T.K.8.1. Konuşma sürecini yönetebilme
T.K.8.4. Konuşmasında ön bilgilerinden yararlanabilme
T.K.8.9. Konuşmasında sesini uygun şekilde kullanabilme
T.K.8.17. Sözlü olarak tartışmaya katılabilme
T.K.8.22. Konuşmasını zenginleştirecek biçimde söz varlığını kullanabilme
T.K.8.25. Konuşmasında beden dilini ve mekânı etkili kullanabilme
T.K.8.26. Konuşma sürecine yönelik öz yansıtma yapabilme/kendini uyarlayabilme
Yazma
T.Y.8.1. Yazma sürecini yönetebilme
T.Y.8.4. Yazılı üretim ve yazılı etkileşiminde ön bilgilerinden yararlanabilme
T.Y.8.5. Yazılı etkileşiminde uygun tepki verebilme
T.Y.8.7. Yaratıcı yazı yazabilme
T.Y.8.18. Yazısını zenginleştirecek biçimde söz varlığını kullanabilme
T.Y.8.21. Yazım kuralları ve noktalama işaretlerini uygulayabilme
T.Y.8.22. Yazma sürecine yönelik öz yansıtma yapabilme/kendini uyarlayabilme

Atatürk
Millî İrade
Vatanseverlik
Anahtar Kelime
Metin Yapıları
Tahmin Etme
Çıkarım
Çözümleme
Değerlendirme
Eleştirme
İkna Etme Teknikleri
Tartışma
Beden Dilini ve Mekânı Etkili Kullanma
Dili Yaratıcı Kullanma

Atatürk, millî irade, vatanseverlik, anahtar kelime, çözümleme, çıkarım, tahmin etme, derin anlam, değerlendirme, eleştirme, ikna etme teknikleri, tartışma, yaratıcılık, azim ve kararlılık, sorumluluk, bağımsızlık

Dinleme/izleme ve okuma becerilerinin öğrenme çıktılarına ulaşılıp ulaşılmadığını değerlendirmek için sözcük ilişkilendirme, çoktan seçmeli/açık uçlu/iki bileşenli soru, gözlem formu, kontrol listesi kullanılır.
Öğrencilerin dinleyeceği/izleyeceği ve okuyacağı metnin içeriğine yönelik tahminlerde bulunabilmeleri için sözcük ilişkilendirme görevi gerçekleştirilir. Dinledikleri/izlediklerindeki derin anlamı elde etmeye yönelik üst düzey çıkarımlar yapabilmeleri için çoktan seçmeli/açık uçlu soru görevinden yararlanılır. Görselle iletilen anlamı belirleyebilmelerinde çoktan seçmeli/açık uçlu/iki bileşenli soru görevleri kullanılır. Dinlediklerinde/izlediklerinde kullanılan ikna etme tekniklerini belirlemeye yönelik çözümlemeler yapabilmelerinde gözlem formundan yararlanılır. Okudukları metnin derin anlamını elde etmeye yönelik basit çıkarımlar yapabilmeleri için öğrencilere açık uçlu soru/çoktan seçmeli soru görevi verilir. Dinlediklerinde/izlediklerinde geçen kelimelerden hareketle söz varlığını geliştirmeye yönelik çözümlemeler yapabilmelerinde sözcük ilişkilendirme görevi kullanılır. Öğrencilerin dinlediğini/izlediğini değerlendirebilmeleri için kontrol listesinden yararlanılır. Dinlediklerini/izlediklerini çeşitli yönlerden eleştirebilmelerinde açık uçlu soru görevi kullanıır.
Konuşma ve yazma becerilerine ait öğrenme çıktılarına ulaşılıp ulaşılmadığını değerlendirmek için sözcük ve kavram havuzundan seçerek konuşma/yazma, sunum yapma, cümle/paragraf yazma, tartışma görevi için sayısal dereceleme ölçeği, hata bulma, canlandırma, kontrol listesi ve dereceli puanlama anahtarı kullanılır.
Konuşmalarında içerik oluştururken ve yazılı üretim ve etkileşimleri için içerik oluştururken ön bilgilerinden yararlanabilmeleri için öğrencilere sözcük ve kavram havuzundan seçerek konuşma/yazma görevi verilir. İçerik oluştururken seslerini uygun şekilde kullanabilmeleri için sunum yapma görevi kullanılır. Yazılı etkileşimlerinde tepkilerine uygun içerik oluşturabilmeleri için cümle/paragraf yazma görevi verilir. Çeşitli konulara ilişkin tartışmalara katılabilmelerine yönelik tartışma görevi için sayısal dereceleme ölçeğinden yararlanılır. İçerik oluştururken dili yaratıcı biçimde kullanabilmeleri ve yazılarında söz varlığını bağlama uygun şekilde kullanabilmeleri için öğrencilere sözcük ve kavram havuzundan seçerek yazma görevi verilir. Konuşmalarında söz varlığını bağlama uygun şekilde kullanabilmeleri için hata bulma görevi kullanılır. Konuşmalarında beden dilini ve mekânı etkili şekilde kullanabilmeleri için öğrencilere canlandırma görevi verilir.

Konuşma ve yazma becerilerinde yukarıda verilen üretim görevleri gerçekleştirildikten sonra öğrencilerin performansları öğrenme çıktılarına uygun yapılandırılan kontrol listesi veya dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilir. Sonrasında öğrenciye geri bildirim verilir.

Bu temada öğrencilerin derin anlamı belirlemeye yönelik basit çıkarımlar yapma, derin anlamı belirlemeye yönelik üst düzey çıkarımlar yapma, önemli bilgileri belirlemeye yönelik çözümlemeler yapma, ikna etme tekniklerini belirleme, tahminde bulunma, görselle iletilen anlamı belirleme, ön bilgilerinden yararlanma, anahtar kelimeleri belirlemeye yönelik çözümlemeler yapma, söz varlığını geliştirmeye yönelik çözümlemeler yapma ve söz varlığını kullanma, değerlendirme, eleştirme, tartışma ve uygun tepki verme gibi becerileri edinmek için temel bilgi ve yeterliliklere sahip oldukları kabul edilmektedir.

Öğrencilerin temaya ilişkin temel kabullerini -ön bilgilerini- tespit etmek için soru-cevap, tartışma, beyin fırtınası, kümeleme gibi yöntem ve teknikler uygulanır.

Bu temada yer alan “Dinlediğinin/izlediğinin derin anlamını belirlemeye yönelik üst düzey çıkarımlar yapabilme” öğrenme çıktısı, önceki temada verilen “Dinlediğinin/izlediğinin yüzey anlamını belirleyebilme” ve “Dinlediğinin/izlediğinin derin anlamını belirlemeye yönelik basit çıkarımlar yapabilme” öğrenme çıktılarıyla ilişkilendirilir.
“Dinlediğindeki/izlediğindeki kelimelerden hareketle söz varlığını geliştirmeye yönelik çözümleme yapabilme”, “Metindeki kelimelerden hareketle söz varlığını geliştirmeye yönelik çözümleme yapabilme”, “Konuşmasında söz varlığını bağlama uygun kullanabilme”, “Yazısında söz varlığını bağlama uygun kullanabilme” öğrenme çıktıları, sonraki temalarda verilecek olan dinleme/izleme, okuma, konuşma ve yazma becerileriyle ilişkilendirilir.
“Konuşmasında sesini uygun şekilde kullanabilme” ve “Konuşmasında beden dilini ve mekânı etkili kullanabilme” öğrenme çıktıları, sonraki temalarda verilecek olan “Sözlü sunum yapabilme” öğrenme çıktısıyla ilişkilendirilir.

Derse başlamadan önce öğrencilerin millî irade, millî kimlik, vatanseverlik, Atatürk, Sarıkamış Harekâtı, Kut’ül Amare vb. konular ile temayla ilgili değerler hakkındaki hazır bulunuşluklarını belirlemek ve varsa gelişmeye açık yönlerini güçlendirmek için gerekli çalışmalar yapılır.
Okuma, dinleme/izleme çalışmaları yapılırken öğrencilerin materyal seçimlerini yönetebilmelerine yönelik T.D.8.1. ve T.O.8.1.deki aşamalar uygulanır.
Metnin özelliğine göre okuma, dinleme/izleme yöntem ve tekniklerinden bir veya birkaçı uygulanır. Tema ile ilgili dinleme/izleme veya sesli okuma sürecinde öğrencilerin kendi özelliklerini ve ihtiyaçlarını önemseyerek başkalarını etkin bir şekilde dinlemeleri sağlanır (SDB2.1). Öğrenciler okuma, dinleme/izleme çalışmalarını tamamladıktan sonra gerekli görüldüğü takdirde metnin bir bölümü ve/veya tamamı tekrar okunur, dinlenir/izlenir.
Öğrencilerin okuyacağı dinleyeceği/izleyeceği metnin başlığından, görsellerinden veya bir kısmından hareketle içeriğe ilişkin ipuçlarını belirlemeleri, belirledikleri ipuçlarıyla ön bilgileri arasında ilişki kurarak metnin tamamı veya bir bölümüyle alakalı mantıklı tahminlerde bulunmaları, tahminlerini doğrulamaları sağlanır (T.D.8.3., T.O.8.3.). Kültürel miras ve millî değerlerle ilgili görseller üzerinden öğrencilerin görselle iletilen anlamı belirleyebilmelerine dönük çalışmalar yapılır (T.O.8.6.).

Atatürk, millî irade, millî kimlik, Sarıkamış Harekâtı, Kut’ül Amare, vatanseverlik, 15 Temmuz Demokrasi ve Millî İrade içerikli metinler aracılığıyla öğrencilerin kendi duygusal derinliklerini anlayabilmelerine, cesaretli ve kararlı olmalarına, millî kimliği tanımalarına yönelik etkinliklere yer verilir (D7.1, D11.1, D11.2, D19.2). Öğrencilerin karşılaştıkları ve anlamını bilmedikleri kelime ve/veya kelime gruplarının anlamlarını tahmin ederek okuryazarlık (OB5) ve eğilimlerini (E1.2, E1.3) geliştirmeleri sağlanır. Metinlerde yer alan kelimelerden hareketle söz varlığını geliştirmeye yönelik çözümlemeler yapılır (T.D.8.20., T.O.8.21.).
Öğrenciler, dinlediklerinin/izlediklerinin içeriğini kendi kültürünü fark edip sürdürme ile kültürel mirasa değer verme ve millî bilinç sahibi olma hakkındaki (D19.1, OB5.1, OB5.2) ön bilgileriyle ilişkilendirerek değerlendirir ve bir yargıya ulaşılır (T.D.8.23.).
Temayla ilgili okunan metinlerden öğrencilerin derin anlamı belirlemeye yönelik basit çıkarımlar yapmaları (T.O.8.7.) ve için bilgilendirici metinlerde yer alan anahtar kelimeleri belirleme çalışmaları yapmaları (T.O.8.15.) sağlanır. Bu çalışmalarda öğrencilerin kendi kültürlerini fark etmelerini, fark ettikleri kültür unsurlarına değer vermelerini (OB5.1) ve millî bilinç sahibi olmalarını (D19.1) sağlayacak anahtar kavramlar ve çıkarımlara vurgu yapılır.
Okunan, dinlenen/izlenen metnin derin anlamını belirlemeye yönelik üst düzey çıkarımlar yapabilmeleri için öğrencilere metinden ve ön bilgilerinden hareketle cevaplayabilecekleri sorular yöneltilir (T.D.8.8., T.O.8.8.). Yöneltilen sorular, öğrencilerin kendi kültürlerini kavramalarına, kültürel miras ürünlerine değer vermelerine (OB5) millî bilinç sahibi olmalarına (D19.1) yardımcı olacak düzeyde hazırlanmalıdır.
Öğrencilerin dinlediklerinde/izlediklerinde kullanılan ikna etme tekniklerini belirlemeye yönelik çözümlemeler yapabilmelerine olanak sağlayacak metinler kullanılır (T.D.8.19.). Bu tekniklerin odaklanma ve sistematik olmadaki (E3.2, E3.7) yeri ve önemi üzerinde durulur. Öğrencilerde farkındalık oluşturulur.
Öğrenciler kararlı olmak ve millî kimliğini tanımak (D11.2, D19.2, E1.4) konularındaki ön bilgilerini de kullanarak dinlediklerini/izlediklerini çeşitli yönlerden eleştirel olarak ele alır ve eleştirisinin odağındaki noktaya alternatifler önerir (T.D.8.25.).
Atatürk, millî irade, millî kimlik, Sarıkamış Harekâtı, Kut’ül Amare, vatanseverlik ve 15 Temmuz Demokrasi ve Millî İrade konulu metinlerle ilgili okuma çalışmaları yapılırken öğrencilerin bilgilendirici metinlerde metin yapısından hareketle önemli bilgileri belirlemelerine yönelik çözümlemeler yapabilmeleri amacına dönük çalışmalar yapılır (T.O.8.14.). Bu çalışmalarda kullanılacak metinler yoluyla öğrencilere temaya ilgili değerler örnek metinlerle aktarılır.
Öğrencilerin konuşma ve yazma sürecini uygun şekilde yönetmeleri beklenir (T.K.8.1., T.Y.8.1.).
Daha önce okunan bir metin ile okunmakta olan metin arasında karşılaştırma yapılarak temayla ilgili metinlerin ortak ve/veya farklı yönleri belirlenir. Bu karşılaştırmalardan elde edilecek çıkarımlar, konuşmalarında ve yazılarında ön bilgi oluşturacak şekilde etkinliklerde kullanılır. Konuşmaların içeriği oluşturulurken öğrencilerin millî irade, millî kimlik, Sarıkamış Harekâtı gibi konularda ön bilgilerinden yararlanmaları da sağlanır (T.K.8.4., T.Y.8.4.). Konuşma ve yazma içeriği oluşturulurken öğrencilerin söz varlığını bağlama uygun şekilde kullanabilmeleri sağlanır (T.K.8.22., T.Y.8.18.).
Öğrencilerin okuma, dinleme/izleme, konuşma ve yazma becerilerini edinme süreci ile ilgili kendilerine yönelik yansıtma yapmaları sağlanır (SDB1.3).

Öğrencilerin çeşitli konulara ilişkin tartışmalara katılabilmeleri için uygun ortamlar oluşturulur (T.K.8.17). Bu tartışmalarda öğrencilerin sesini uygun şekilde kullanabilmeleri, beden dilini ve mekânı etkili şekilde kullanabilmeleri sağlanarak etkili iletişim becerileri desteklenir (T.K.8.9., T.K.8.25.), (SDB2.1). Bu tartışmalar sırasında uyulması gereken nezaket kuralları hatırlatılır (D14.2) ve öğrencilerin mevcut duygu ve düşüncelerini uygun biçimde ifade etmeleri sağlanır (SDB1.3).
Öğrenciler, yazılı etkileşimlerinde tepkilerine uygun içerik oluştururken dili yaratıcı biçimde kullanabilmelidir (T.Y.8.5., T.Y.8.7.). Ayrıca tema içeriğine uygun yazma çalışmalarında öğrencilerin daha önce üzerinde durulan noktalama işaretlerini işlevlerine uygun kullanması, yazım kurallarını uygulaması beklenir (T.Y.8.21.).
Öğrencilerin dinlediklerinde/izlediklerinde ve okuduklarında Türkçenin doğru, güzel ve etkili kullanıldığı cümleleri belirlemeleri; Türkçenin doğru, güzel ve etkili kullanıldığı özgün cümleler kurmaları sağlanır.
Öğrencilerin ifadelerinde söz varlığını (deyim, atasözü, kelime veya kelime grupları) doğru yerde ve anlamda kullanmaları, sıralama ve mantık hatasına düşmeden cümleler kurmaları sağlanır.
Öğrencilerin okuma, dinleme/izleme, konuşma ve yazma becerilerini edinme süreci ile ilgili kendilerine yönelik yansıtma yapmaları sağlanır (T.D.8.27., T.O.8.28., T.K.8.26., T.Y.8.22.), (SDB1.3).

Üretim Atölyesi
Temada işlenen konu ve öğrenme çıktıları doğrultusunda öğrencilerden kahramanlık ve vatan sevgisi konulu şiirlerden bir seçki oluşturması istenebilir. Oluşturduğu seçkiden beğendiği şiirleri arkadaşlarına sunmaları, şiir ve sunumları ile ilgili duygu ve düşüncelerini arkadaşlarıyla paylaşmaları sağlanabilir (SDB1.3, D3.1, D19.1, E1.3, E1.2, E3.2, E3.11).
Vatanseverlik kavramı çerçevesinde yaşanılan yerde -varsa- bulunan tabyalar, şehitlikler gibi tarihî yapılar; müzeler, kütüphaneler gibi mekânlar hazırlanan gezi programları çerçevesinde ziyaret edilebilir. Gezi esnasında tutulan notlardan hareketle yazılan gezi yazısı görsellerle de zenginleştirilerek sınıfta ya da uygun dijital ortamlarda paylaşılabilir.
Konusu “vatan ve vatanseverlik” olan bir şiiri hikâyeye, tiyatro metnine dönüştürmeleri; eseri canlandırmaları ve/veya sınıfta ya da uygun dijital ortamlarda paylaşmaları istenebilir.
Kahramanlık türkülerinin hikayelerini de kapsayan türkülerin söyleneceği ses dosyası oluşturulması, bu dosyanın görsellerle de birleştirilerek e-içerik hâline getirilmesi ve içeriğin sınıfta ya da uygun dijital ortamlarda paylaşılması istenebilir. Kahramanlık türkülerinin hikâyelerinin de anlatıldığı ve türkülerin seslendirileceği bir müzik dinletisi yapılabilir.
Öğrencilerin üretim atölyesi yönergelerinde belirtilen sorumlulukları planlanan sürede tamamlamaları sağlanabilir (D16.3), (E2.2).

Atatürk’ün vatan sevgisi ve Türklerde vatanseverlik örnekleri üzerine bir araştırma yapılması ve ulaşılan bilgilerin dijital araçlar yardımıyla içerik hâline getirilerek sınıfta ya da uygun dijital ortamlarda sunulması istenir.
Türk edebiyatında yer alan “vatan ya da vatanseverlik” temalı tiyatro eserleri üzerine bir araştırma yapılması, bu eserlerden farklı dönemlerde yazılmış birkaçının okunarak karşılaştırması ve bulguların raporlaştırılıp sınıfta sunulması istenir.
“15 Temmuz Demokrasi ve Millî İrade” konusu üzerine bir araştırma yapılması, araştırmalardan hareketle konuyla ilgili özgün bir metin yazılması ve yazılan özgün ürünlerden oluşan (resim, şiir, deneme vb.) bir sınıf ya da okul panosu düzenlenmesi istenir.
Yaşanılan yerde şehitlerimizi yaşatmak adına şehitlerimizin adlarının verildiği mekânların tespit edilmesi, bu şehitlerimizin biyografilerinden oluşan bir albüm hazırlanması ve hazırlanan albümün sınıfta ya da uygun dijital ortamlarda paylaşılması istenir.

Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde, metinde geçen önemli kelimeler listelenir ve bu kelimelerin özellikleri (gerçek, mecaz, yan, eş ve zıt anlamları vb.) görsel araçlar ve şematik düzenleyiciler yardımıyla verilir.
Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde bilgilendirici metinlerdeki kavram, bilgi; öyküleyici metinlerdeki kişi, yer, zaman vb. yapılara ilişkin unsurların yer aldığı kavram ya da hikâye haritası gibi şemalar oluşturulup sunulur.
Öğrencilerden “Vatanseverlik… gibidir çünkü…” cümlesini tamamlanması istenir.
Okuma ve yazma çalışmalarında işleyişin nasıl olması gerektiği bire bir anlatılarak süreç öğrenci ile yürütülür.

Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.