2. TEMA: KUR’AN-I KERİM’İ OKUMAYA GİRİŞ

KK.6.2.1. Med çeşitlerini sınıflandırabilme
a) Med çeşitlerini açıklar.
b) Med çeşitlerini ayrıştırır.
c) Med çeşitlerini tasnif eder.
ç) Kur’an-ı Kerim’de okuduğu bölümlerden meddiarız, meddilazım ve meddilini etiketler.

KK.6.2.2. Bakara suresi 106-134. ayetleri yüzünden okuyabilme

KK.6.2.3. Hz. Yunus’un imtihanı kıssasını çözümleyebilme
a) Hz. Yunus’un imtihanı kıssasında geçen olayları açıklar.
b) Hz. Yunus’un imtihanı kıssasında geçen olaylar arasında ilişki kurar.

KK.6.2.4. Kureyş suresinin anlamını yorumlayabilme
a) Kureyş suresinin anlamını inceler.
b) Kureyş suresini kendi hayatı için anlamlı hâle getirir.
c) Kureyş suresinin anlamını değiştirmeyecek şekilde yeniden ifade eder.

KK.6.2.5. Kureyş suresini ezberleyebilme

Med Çeşitleri
Bakara Suresinin 106-134. Ayetleri
Kur’an Kıssalarından Hayata: Hz. Yunus
Kureyş Suresi ve Anlamı

Öğrenme çıktıları; dereceli puanlama anahtarı, çalışma yaprağı, öz değerlendirme formu, kontrol listesi, 3-2-1 kartı, açık uçlu sorular ve performans görevi kullanılarak değerlendirilebilir.
Öğrencilerden performans görevi olarak med çeşitleriyle ilgili bir sınıflandırma şeması geliştirmeleri ve sunmaları istenebilir. Yapılan çalışmalar; bilgi toplama, ilişki kurma, sınıflandırma, hedef kitleye uygunluk, özgünlük ve anlaşılırlık ölçütleri bulunan dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir.

Öğrencilerin; med harflerini, cezim ile hemzeyi, medditabii, meddimuttasıl ve meddimunfasılı bildikleri, kıssanın ne olduğunu öğrendikleri kabul edilmektedir.

Öğrencilerin med çeşitleriyle ilgili ön bilgileri evet-hayır kartlarıyla kontrol edilebilir.
Kureyş suresi üzerinden inceleme yapılarak meddilin konusundaki ön bilgileri tespit edilir.
Öğrencilere hangi peygamberlerin isimlerini bildikleri sorularak Hz. Yunus ile ilgili ön bilgileri kontrol edilir.

Öğrencilerin 5. sınıf Kur’an-ı Kerim dersinde öğrendiği med harfleri ile içerik çerçevesinde yer alan med çeşitleri arasında seslendirme açısından köprü kurulur.

KK.6.2.1
Med çeşitlerinden meddiarız, meddilazım ve meddilin konularına dair örnekler verilerek öğrencilerin medlerin okunuşuyla ilgili hükümleri fark etmeleri sağlanır. Harfimed veya harfilinden sonra sebebimedden sükûnuarız ya da sükûnulazım geldiği durumlarda kelimelerin nasıl okunduğunu açıklamaları ve ayrıştırmaları için çalışma yaprağı kullanılır. Harfi med olan vav ve ye ile harfi lin olan vav ve ye arasındaki fark belirtilir. Med harfleri, meddiarız, meddilazım ve meddilin şeklinde tasnif edilir. Öğrencilere farklı örnekler gösterilerek med çeşitlerinin doğru bir şekilde telaffuz edilmesi sağlanır. Çalışmalar koro hâlinde yapılabilir. Meddiarız, meddilazım ve meddilin ile ilgili kurallar, Kur’an-ı Kerim’deki ayetler üzerinden tespit edilerek etiketlenir. Öğrencilerin öğrenme ve keşfetme arzusu ile özgürce sorgulamalar yaparak (E3.8) tecvit kurallarıyla ilgili uygulamalar yapmaları sağlanır. Öğrencilerin öğrenme kanıtlarında belirtilen performans görevini yapması sağlanabilir. Performans göreviyle ilgili öğrencilere geri bildirim verilir. Ölçme ve değerlendirme sürecinde med çeşitlerine dair örnekleri içeren çalışma yaprağı kullanılabilir.

KK.6.2.2
Bakara suresi 106-134. ayetleri öğretmen tarafından okunur veya dijital kaynaklar üzerinden öğrencilere dinletilir (OB2). Öğrencilerden, ilgili ayetleri daha önce öğrendikleri tecvit ve mahreç kurallarına uygun olarak okumaları istenir. Öğrencilerin planlama ve yürütme becerilerine ilişkin kişisel inançlarından (E1.4) hareketle yüzünden okuma çalışmalarına devam edilir. Ölçme ve değerlendirme sürecinde öz değerlendirme formu ve kontrol listesi kullanılabilir.

KK.6.2.3
Hz. Yunus’un imtihanı kıssası öğrencilere Saffat suresinin 139-148. ayetlerinden hareketle anlatılır. Kıssadaki olaylar öğrenciler tarafından açıklanır. Bu süreçte soru-cevap tekniği kullanılabilir. 5N1K soruları ile öğrencilerin olaylar arasında ilişki kurmaları sağlanabilir. Kıssa işlenirken öğrencilerin olumsuz durumlar karşısında metanetli oldukları (D12.2) ve pes etmedikleri sürece hedeflerine ulaşabilecekleri (D16.3, SDB3.2) vurgulanır. Hz. Yunus’un kavminin davranışlarından hareketle tövbe etmenin öneminden bahsedilir. Öğrencilerden kıssayı kendi cümleleriyle aktarması (OB1) istenerek konuyla ilgili fikirlerini ve hissettikleri duyguları ifade etme fırsatı verilir (SDB1.1, KB2.14.SB3). Sınıfta vızıltı grupları oluşturularak öğrencilerden Hz. Yunus’un kavminin davranışlarını grupla değerlendirmeleri ve takım çalışması yaparak birbiriyle yardımlaşmaları (SDB2.2) beklenir. Görüşlerin değerlendirilmesi ve açıklanması sırasında etkili bir iletişim (D4.2) ortamı oluşturulmasına gayret edilir. Konunun değerlendirilme sürecinde açık uçlu sorulardan oluşan çalışma yaprağı ve 3-2-1 kartı kullanılabilir. Kıssayı çözümlerken geçmişte yaşanmış bir olay hakkında bilgi edinme, bu bilgileri anlama ve bu bilgileri ifade etme aşamalarında Türkçe disiplininden yararlanılır.

KK.6.2.4
Kureyş kelimesinin Hz. Muhammed’in (sav) mensup olduğu kabilenin adı olduğu belirtilerek bu surenin anlamı açıklanır. Öğrencilerden Kureyş suresinin anlamını incelemeleri istenir. Sureyi oluşturan ayetler incelenirken Kureyşlilerin ticari faaliyetlerine ve gelir kaynaklarına işaret edilir (OB3). Öğrenciler surenin manasını öğrenerek sureyi kendi hayatları için anlamlı hâle getirir. Öğrenciler, Kureyş suresinin anlamını bağlamından koparmadan kendi cümleleriyle ifade etmeye teşvik edilir. Surenin anlamı yorumlanırken Türkçe disiplininden istifade edilir. Ölçme ve değerlendirme sürecinde açık uçlu sorulardan ve doğru-yanlış sorularından oluşan çalışma yaprağı kullanılabilir.

KK.6.2.5
Öğrencilerden Kureyş suresini ezberlemeleri istenir. Ezber çalışmalarında bilişsel çıraklık tekniği kullanılabilir. Bu süreçte geçerli ve güvenilir dijital kaynaklardan yararlanılabilir. Öğrenciler, zihinsel ve bedensel yetilerini en iyi düzeyde kullanma ve gerekli çabayı gösterme (E3.2) konusunda teşvik edilerek öğrencilerden Kureyş suresini ezberden okuma becerisinin geliştirilmesi beklenir. Kureyş suresinin ezberden okunması ve seslendirilmesine yönelik uygulamalar, kontrol listesi ve gözlem formu aracılığıyla değerlendirilebilir.

Öğrenciler, Al-i İmran suresinin 154-180. ayetlerini yüzünden okumaya yönlendirilebilir. Öğrencilerden, Kureyş suresi temelinde meddilin örneklerinin listelendiği bir poster hazırlaması ve sunum yapması istenebilir. Öğrencilerin; sunumunu hazırlarken resim, tablo, şekil, simge gibi görseller kullanmalarına (TAB4.2.SB7) imkân verilir.
Öğrencilerin öğretmen tarafından belirlenen surelerde meddiarız ve meddilazım örnekleri bulup (OB7) sunum yapması teşvik edilebilir.
Öğrencilerden kıssayla ilgili bir bilgi oyunu tasarlamaları veya Raft tekniği ile Hz. Yunus’un kavminden bir kişi rolüne bürünerek yaşadıkları sürece dair duygularını ifade ettikleri bir anı veya mektup yazmaları istenebilir.

Öğrencilere bireysel veya küçük grup çalışmaları sunarak med çeşitlerini sınıflandıracakları bir çalışma yaprağı verilir ve her birinin kendi hızlarında ilerlemelerine ve öğrenmelerini somutlaştırmalarına olanak tanınır.
Farklılaştırılmış öğretimin destekleme boyutu; öğrenme sürecinde daha fazla zaman ve tekrara ihtiyaç duyan öğrenciler için içerik, süreç, ürün ve öğrenme ortamındaki uyarlamaları kapsar.