2. TEMA: ATATÜRK VE KAHRAMANLARIMIZ

Bu temada Gazi Mustafa Kemal Atatürk, millî egemenlik, millî irade, millî kimlik, Millî Mücadele, kahramanlık, cesaret, fedakârlık, gazilik, şehitlik, vatanseverlik vb. tema içeriğine uygun dört okuma ve bir dinleme metni işlenirken dinleme/izleme, okuma, konuşma, yazma becerilerine ilişkin belirlenen öğrenme çıktılarına ulaşmak amaçlanır.
Ders Saati
31
Alan Becerileri

TAB1. Dinleme/İzleme, TAB2. Okuma, TAB3. Konuşma, TAB4. Yazma

Kavramsal Beceriler

KB1. Yazmak-Çizmek, KB1. Bulmak-Seçmek, KB2.2. Gözlemleme, KB2.4. Çözümleme, KB2.5. Sınıflandırma, KB2.7. Karşılaştırma, KB2.8. Sorgulama, KB2.10. Çıkarım Yapma, KB2.12. Mevcut Bilgiye/Veriye Dayalı Tahmin Etme, KB2.13. Yapılandırma, KB2.14. Yorumlama, KB2.15. Yansıtma, KB2.16. Muhakeme (Akıl Yürütme), KB2.17. Değerlendirme, KB3.3. Eleştirel Düşünme

Eğilimler

E1.1. Merak, E1.2. Bağımsızlık, E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.3. Girişkenlik, E3.5. Açık Fikirlilik

Programlar Arası Bileşenler
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri

B1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma Becerisi), SDB2.1. İletişim

Değerler

D14. Saygı, D19. Vatanseverlik

Okuryazarlık Becerileri

OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB4. Görsel Okuryazarlık

Disiplinler Arası İlişkiler
Hayat Bilgisi, Fen Bilimleri, Matematik, Beden Eğitimi ve Oyun, Müzik, Görsel Sanatlar
Öğrenme Çıktıları ve Süreç Bileşenleri

T.D.3.1. Dinlemeyi/izlemeyi yönetebilme
c)     Dinleme kurallarına uygun olarak dinler.
ç)     Dinlediği konuya ilişkin düşüncelerini belirtmek için uygun zamanda söz alır.
T.D.3.2. Dinledikleri/izledikleri ile ilgili anlam oluşturabilme
a)     Görsellerden hareketle dinleyeceği/izleyeceği metnin konusunu tahmin eder.
ç)     Dinlediklerindeki/izlediklerindeki bilgiler ile ön bilgileri arasında bağlantı kurar.
e)     Dinlediklerindeki/izlediklerindeki iletileri doğruluk, gerçeklik açısından ön bilgileriyle karşılaştırır.
f)     Dinlediği/izlediğimetniniçindekibilgileridoğruluk,gerçeklikaçısındankarşılaştırır.
T.D.3.3. Dinlediklerini/izlediklerini çözümleyebilme
a)     Dinlediği/izlediği metindeki olayları belirler.
b)     Dinlediği/izlediği metindeki ana fikri/ana duyguyu bulur.
c)     Dinlediği/izlediği metnin konusunu bulur.
T.K.3.1. Konuşmalarını yönetebilme
a)     Konunun özelliğine göre konuşma üslubunu belirler.
ç)     Konuşma kurallarına uygun (ses düzeyi, nezaket ifadeleri, göz teması) bir biçimde
iletişimi sürdürür.
T.K.3.2. Konuşmalarında içerik oluşturabilme
l)     Dinlediği/izlediği veya okuduğu metindeki neden sonuç ilişkisini söyler.
T.K.3.3. Konuşma kurallarını uygulayabilme
a)     Konuşmanın özelliğine uygun olarak ses düzeyini ayarlar.
c)     Konuşmalarında vurgu ve tonlamaya dikkat eder.
ç)     Konuşmalarında sözcükleri yerinde ve anlamına uygun kullanır.
h)     Konuşmalarını jest ve mimiklerle destekler.
ı)     Konuşma sürecinde beden dilini yerinde kullanır.
T.O.3.1. Okuma sürecini yönetebilme
a)     Okuyacağı metnin başlığı ve görsellerini inceler.
b)     Noktalama işaretlerine dikkat ederek okur.
T.O.3.2. Okudukları ile ilgili anlam oluşturabilme
a)     Okuduğu metindeki bilgiler ile ön bilgileri arasında bağlantı kurar.
b)     Metnin başlığı ve görsellerinden hareketle metinde geçen bilgiler/olaylar hakkında tahminde bulunur.
d)     Okuma sırasında metinde verilen bilgilerden ve görsellerden hareketle metinde
geçen bilgilerin/olayların sonrası hakkında tahminde bulunur.
f)     Okuduğu metindeki iletileri ön bilgileri ile karşılaştırır.
g)     Okuduğu metindeki iletileri metnin içindeki diğer bilgilerle karşılaştırır.
ğ)     Okuduğu metindeki olay, nesne ve kişileri özelliklerine göre sınıflandırır.
h)     Okuduğu metindeki zıt ve eş anlamlı sözcükleri bulur.
j)     Okuyacağı metnin başlığı ve görsellerinden hareketle metnin içeriği hakkında görüş oluşturur.
T.O.3.3. Okuduklarını çözümleyebilme
b)     Okuduğu metnin konusunu bulur.
c)     Okuduğu metinde ana fikri/ana duyguyu bulur.

T.Y.3.1. Yazılı anlatım becerilerini yönetebilme
a)     Verilen bir yazma görevini hazırlıksız yazar.
c)     Yazışmalarını içeriğe ve amacına uygun ifadelerle sürdürür.
e)     İmzasında adını ve soyadını özgün bir şekilde kullanır.
T.Y.3.2. Yazılarında içerik oluşturabilme
b)     Bir sözcüğün anlamına ilişkin tahminlerini bağlamdan yararlanarak yazar.
ç)     Yazılarında kişi ve nesneleri benzerlik ve/veya farklılık bakımından karşılaştırır.
e)     Yazılarında zıt anlamlı sözcükleri kullanır.
T.Y.3.3. Yazma kurallarını uygulayabilme
b)     Yazılarında sözcükleri yerinde ve anlamına uygun kullanır.
d)     Kısaltmalara gelen ekleri kuralına uygun yazar.
g)     Yazılarında noktalama işaretlerini (nokta, kesme işareti, virgül, iki nokta, ünlem,
tırnak işareti, soru işareti, kısa çizgi, konuşma çizgisi, yay ayraç, üç nokta, eğik
çizgi) kuralına uygun kullanır.

İçerik Çerçevesi

Bu temadaki etkinlikler ve metinler aracılığı ile dinleme/izleme, konuşma, okuma, yazma
becerisine ait öğrenme çıktılarının kazandırılması beklenmektedir.

Anahtar Kavramlar

cesaret, cumhuriyet, Çanakkale Zaferi, fedakârlık, gazilik, İstiklâl Marşı, kahramanlık, Kut’ül Amare, Sarıkamış Harekâtı, millî bayramlar, millî egemenlik, millî irade, millî kimlik, Millî Mücadele, Mustafa Kemal Atatürk, şehitlik, vatanseverlik

Öğrenme Kanıtları (Ölçme ve Değerlendirme)

Öğrenme çıktıları; gözlem formu, kontrol listesi, dereceli puanlama anahtarı, performans görevi, öz değerlendirme formu, oyun temelli değerlendirme ve çalışma kâğıdı kullanılarak değerlendirilebilir. Dinleme/izleme, okuma, konuşma ve yazma becerilerinin birkaçını veya tamamını içeren bir performans görevi verilebilir. Performans görevi analitik dereceli puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirilebilir.

Öğrenme-Öğretme Yaşantıları
Temel Kabuller

Öğrencilerin bir önceki temada yer alan öğrenme çıktıları doğrultusunda hedeflenen bilgi ve becerilere ulaştığı kabul edilmektedir. 

Ön Değerlendirme Süreci

Öğrencilerin bilgi ve beceri düzeyleri, ilgi alanları, öğrenme stilleri, öğrenme çıktıları ve beklentileri belirlenir. Bu süreçte, öğrencilerin tema ile ilgili hazırbulunuşluk düzeylerinin
tespitinde hazırlık soruları sorulur, materyal ve çeşitli etkinliklerden yararlanılır.

Köprü Kurma

Öğrencilerin ön bilgilerini harekete geçirmek için konu ile ilgili video, sunu, şarkı gibi materyal veya oyunlar kullanılır. Öğrencilerin metinle bağ kurmasına yönelik dinleme, okuma, konuşma ve yazma çalışmaları yaptırılır.

Öğrenme-Öğretme Uygulamaları

Öğrenme-öğretme uygulamaları aşağıdaki sırayla yapılacaktır: 

Metinle etkileşim öncesinde, işlenecek metinle ilgili video, sunu, şarkı gibi materyal belirlenir. Materyal aracılığıyla soru-cevap, beyin fırtınası, tartışma gibi etkinliklerle öğrencilerin metinle iletişim kurmaları ve metnin içeriğini merak etmeleri sağlanır (E1.1).

Metnin başlığı ve görselleri incelenerek metnin konusu ve metinde geçen bilgiler/olaylar hakkında tahminde bulunmaları sağlanır. Metnin başlığı ve görselleri incelenirken metnin içeriğini merak etmeleri sağlanır. Görseller hakkında görüş oluşturulması sağlanarak görsel okuryazarlığı desteklenir (KB2.10,KB2.12,SDB2.1,OB4,E1.1,E2.3,E3.5). Bu bölüm gözlem formu ve çalışma kâğıdı ile değerlendirilebilir.

Metin öncelikle vurgu ve tonlamaya dikkat edilerek sesli bir şekilde örnek olarak okunur. Sesli okuma yapılırken dinleme kurallarına uygun dinlemeleri istenir (SDB2.1). Bu bölüm gözlem formu veya kontrol listesi ile değerlendirilebilir. Metin okunurken uygun kısımlarda okumaya ara verilir ve sonrasının tahmin edilmesi istenir (KB2.12, SDB2.1). Bu bölüm gözlem formu veya kontrol listesi ile değerlendirilebilir. Dinleme esnasında öğrencilerin metindeki bilgiler ile ön bilgileri ve yaşantıları arasında bağlantı kurarak dinlemeleri ve okumalarında buna dikkat etmeleri vurgulanır. Metindeki iletiler ile ön bilgileri arasında bağlantı kurarken karşılaştırma yapmaları, iki farklı duruma eleştirel gözle bakmaları istenir (KB2.7, KB2.16, KB3.3). Süreç, gözlem formu veya çalışma kâğıdı ile değerlendirilebilir. Metin okunurken uygun kısımlarda okuma durdurularak görsellerden ve verilen bilgilerden hareketle metnin devamını tahmin etmeleri ve metindeki iletilere ilişkin önerilerde bulunmaları istenir (KB2.12, KB2.16, E1.2, E2.3, E3.5). Bu bölüm, gözlem formu, performans görevi, dereceli puanlama anahtarı veya kontrol listesi ile değerlendirilebilir. Örnek sesli okuma yapıldıktan sonra metnin noktalama işaretlerine dikkat edilerek sessiz okunması istenir. Sessiz okuma sırasında anlamı bilinmeyen sözcüklerin belirlenmesi istenir. Metin, noktalama işaretlerine dikkat edilerek sesli bir şekilde okutulur. Okuma çalışmaları, gözlem formu veya kontrol listesi ile değerlendirilebilir.

Metne yönelik yaptıkları tahminleri dinleyicilerin özelliklerini dikkate alarak belirlediği bir üslupla, konuşma kurallarına uygun ifade etmeleri istenir. Konuşma sırasında vurgu ve tonlamaya dikkat edilmesi, sözcüklerin yerinde ve anlamına uygun kullanılması beklenir. Öğrenciler düşüncelerini ifade ederken diğer öğrencilerin dinleme kurallarına uygun olarak dinlemeleri, düşüncelerini belirtmek için uygun zamanda söz almaları sağlanır (SDB2.1, E1.5, E2.3, D14). Bu bölüm gözlem formu, dereceli puanlama anahtarı veya kontrol listesi ile değerlendirilebilir.

Metnin okunması sırasında belirlenen sözcüklerin anlamlarının metindeki ipuçlarından yararlanılarak tahmin edilmesi istenir. Tahmin etme süreci tamamlandıktan sonra sözcüklerin anlamları gerekli durumlarda sözlükteki anlamlarıyla karşılaştırılıp öğrencinin doğru anlama ulaşması sağlanır (KB2.12, OB1). Bu bölüm gözlem formu veya çalışma kâğıdı ile değerlendirilebilir.

Dinledikleri/izledikleri veya okudukları metnin konusunu ve metinde verilmek istenen ana fikri/ana duygusunu bulmaları istenir. Belirledikleri mesajları ifade ederken hissettikleri duyguyu ses tonuna yansıtmaları ve ses düzeyini dinleyicilerin duyabileceği şekilde ayarlamaları beklenir (KB2.13, KB2.14, SDB1.3, SDB2.1, E1.5). Bu bölüm gözlem formu veya çalışma kâğıdı ile değerlendirilebilir.

Okuma öncesindeki ön bilgileri ile okudukları metindeki iletileri okuma sonrasında karşılaştırmaları istenir. Ön bilgileri ile metin arasında ilişki kurarak metni anlamlandırmaları, metindeki iletilerin doğruluğunu ve gerçekliğini karşılaştırmaları ve metinde geçen iletileri metinden bulunan diğer bilgilerle karşılaştırmaları beklenir. Metindeki olay, nesne ve kişileri özelliklerine göre sınıflandırmaları istenir (KB2.5, KB2.7, KB2.8, KB2.10, KB2.14, KB2.16, KB2.17, KB3.3). Bu bölüm gözlem formu veya çalışma kâğıdı ile değerlendirilebilir.

Dinledikleri/izledikleri metinde geçen olayları belirlemeleri istenir. Dinledikleri/ izledikleri veya okudukları metinde gerçekleşen olay, durum ve duyguların neden sonuç ilişkisini açıklamaları sağlanır. Etkili konuşmak için jest ve mimiklerden yararlanmaları istenir (KB2.2, KB2.4, KB2.16, SDB2.1, E1.5). Süreç; gözlem formu, kontrol listesi veya çalışma kâğıdı ile değerlendirilebilir.

Okudukları metinde yer alan zıt ve eş anlamlı sözcükleri belirlemeleri istenir (KB1). Bu bölüm gözlem formu ile değerlendirilebilir. Öğrendikleri zıt ve eş anlamlı sözcükleri kullanarak metinde geçen nesne ve kişileri çeşitli özelliklerine göre karşılaştırdıkları bir yazma etkinliği yaptırılır. Yazılarındaki varlıkların benzerlik ve farklılıklarını sınıflandırırken zıt anlamlı sözcükleri kullanmaları istenir. Yazdıklarını beden dilini kullanarak sınıfta paylaşmaları istenir (KB2.5, KB2.7, SDB2.1, E1.5). Bu bölüm kontrol listesi veya çalışma kâğıdı ile değerlendirilebilir.

Belirli bir konuda verilen yazma görevini anlık ve plansız bir şekilde gerçekleştirmeleri istenir. Sözcükleri yerinde ve anlamına uygun kullanmaları, kısaltmalara gelen ekleri kuralına uygun bir şekilde yazmaları ve noktalama işaretlerine dikkat etmeleri sağlanır. Yazı çalışmalarına başlamadan Türkçeyi kurallarına uygun kullanmanın öneminden  bahsedilir (KB1, KB2.15, SDB2.1, D19, E1.5, E2.3). Bu bölüm gözlem formu, kontrol listesi, oyun temelli değerlendirme veya çalışma kâğıdı ile değerlendirilebilir.

Seçtikleri bir kişiye mektup veya tebrik kartı yazmaları istenir. Seçilen yazılı
iletişimin türüne yönelik yazma çalışması yapılır. Bu çalışmada iletişimin amacını belirleyerek yazışmanın içeriğini buna göre sürdürmeleri istenir. Yazışmanın uygun yerinde kendilerine özgü, adını ve soyadını içeren imzalarını oluşturarak kullanmaları istenir (KB1, SDB2.1). Bu bölüm dereceli puanlama anahtarı, performans görevi veya çalışma kâğıdı ile değerlendirilebilir.

Farklılaştırma
Zenginleştirme

Zenginleştirme sürecinde öğrencilerin hazırbulunuşluk, ilgi ve öğrenme stilleri dikkate alınır ve bunlara ilişkin etkinlik/materyal hazırlanabilir. Bunlar merak uyandıracak,
üst düzey düşünmeye yöneltecek ve bireysel öğrenme ihtiyaçlarını karşılamaya yöneli olabilir. Dinleyeceği/izleyeceği/okuyacağı metinle ilişkili hikâye oluşturma, canlandırma
yapma, dijital araçlardan yararlanma, görsel oluşturma, oyun tasarlama, sunu hazırlama, yazarın iletilerini sorgulama, tartışma, metni yeniden kurgulama gibi etkinliklerle süreç
zenginleştirilebilir.
Zenginleştirme sürecinde öğrenme ortamları öğrencilerin farklı öğrenme stillerine göre bireysel ve iş birlikli çalışmalara katkı sağlayacak şekilde tasarlanabilir. Bununla birlikte
okul dışı öğrenme ortamları da sürece dâhil edilebilir.

Destekleme

Destekleme sürecinde öğrencilerin hazırbulunuşluk, ilgi ve öğrenme stilleri dikkate alınırken etkinlikler/materyal sade, kolay ve anlaşılır olabilir. Bunlar tüm duyulara hitap edecek şekilde basitten karmaşığa, yakından uzağa, somuttan soyuta gibi öğrenme ilkelerine uygun ve tüm öğrenme ortamlarında uygulanacak şekilde düzenlenebilir.
Destekleme sürecinde oyun, bilmece sorma, bulmaca çözme şarkı ve tekerleme söyleme, sayışma ve canlandırma yapma gibi etkinliklerden ve görsel eşleştirme kartlarından
yararlanılabilir. Etkinlikler yapılırken öğrencilerin zorlandıkları yerlerde onlara ipuçları verilebilir.

Öğretmen Yansıtmaları

Öğretmen, öğrenme-öğretme uygulamaları sürecinde mevcut durumu gözden geçirir, durumla ilgili çıkarımda bulunur ve durumu değerlendirir. İlgili sürecin bütününde ise karşılaştığı sorunlar, özel hâller, öneriler, iyileştirmeler gibi durumları somut olarak belirtir.  Özel durumlar için anekdot kayıtları alabilir.
Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.