5. ÜNİTE: KÜLTÜRÜMÜZDEKİ DİNÎ MOTİFLER

-

KB2.3. Özetleme

E1.1. Merak, E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E3.3. Özgün Düşünme

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık)

D7. Estetik, D16. Sorumluluk, D20. Yardımseverlik

OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığı

DKAB.6.5.1. Geleneğimizde, edebiyatımızda ve musikimizde dinin izlerini özetleyebilme
a) Geleneğimizde, edebiyatımızda ve musikimizde dinin izleriyle ilgili çözümleme yapar.
b) Din ve kültür ilişkisini gelenek, edebiyat ve musiki örneklerinden hareketle sınıflandırır.
c) Dinin geleneğimiz, edebiyatımız ve musikimize etkisini yorumlar.

Geleneğimizde Dinin İzleri
Edebiyatımızda Dinin İzleri
Musikimizde Dinin İzleri

ezan, ilahi, kültür, mahya, mevlit, salavat

Bu ünitede ölçme değerlendirme sürecinde açık uçlu soru, kısa cevaplı soru, çalışma yaprağı, kavram haritası ve öz değerlendirme formu kullanılabilir.

Performans Görevi: Geleneğimiz, edebiyatımız ve musikimizde dinin izlerini yansıtan örnekler hakkında sunu hazırlanabilir. İçinde dinî ögelerin yer aldığı geleneksel bir drama örneği hazırlatılabilir. Performans görevleri ölçütlere göre oluşturulan puanlama anahtarı ile değerlendirilir. Öğrencinin ünite süresince yaptığı ürün çıktıları bir araya getirilerek öğrenci ürün dosyası oluşturulur.

Sonuç değerlendirmede performans görevlerine yer verilebileceği gibi yazılı yoklamalar da kullanılabilir.

Öğrencilerin dinin kültüre etki ettiğini bildiği kabul edilir.

Öğrencilere “Geleneklerimiz hakkında neler biliyorsunuz?” gibi sorular sorularak ön bilgi düzeyleri kontrol edilir.

“Kültürümüzde din, hangi alanları etkilemiştir?” sorusu sorularak 5. Sınıf “Mimarimizde Dinî Motifler” ünitesiyle bağlantı kurulur.

DKAB.6.5.1
Öğrencilerin merak duygusunu (E1.1) harekete geçirmek için “Kültürü oluşturan kavramlar nelerdir?” sorusu yöneltilir ve onlardan öz güvenli (E1.5) olarak cevap vermesi beklenir. Örf, âdet, musiki ve edebiyat kavramları açıklanır, örnekler verilir. Öğrencilerin sosyal çevrelerinden, kaynak kitaplardan ya da dijital kaynaklardan yararlanarak dinin kültüre etkisini araştırmaları ve çeşitli örnekler bulmaları istenir. Dinin etkilediği unsurlar ve bu unsurlar arasındaki ilişkiler belirlenerek çözümlemeler yapılır. Dinî bayramlar, kandil geceleri, yardımlaşma  gelenekleri, edebiyat ve musiki gibi konularda örnekler verilir. Öğrencilerin bu örnekleri alanlarına göre sınıflandırması beklenir. Hz. Muhammed (sav) ve Ehlibeyt sevgisinin toplumumuzu birleştirmedeki rolüne yer verilir. Konuyla ilgili örnekler içerisindeki dinî ögeler tespit edilerek din ve kültür etkileşimi vurgulanır. Kültürel unsurların toplumda çeşitli değerlerin pekiştirilmesine katkıda bulunduğuna değinilir. Öğrencilerin kültürel unsurlar içerisindeki dinî ögeleri inceleyerek toplumun kültürel mirasına değer vermenin önemini anlamaları ve bu mirasın korunması hususunda duyarlılık kazanmaları amaçlanır. Kültürü sürdürme amacıyla çeşitli etkinliklere katılmanın önemi vurgulanarak kültür okuryazarlığının kazandırılması (OB5) hedeflenir. Toplumumuzda yaygın olan dinî içeriğe sahip geleneklerden mevlit, isim koyma, kız isteme, sünnet, taziye, asker uğurlama örnekleri verilerek din ve kültür etkileşimi vurgulanır. Mukabele okuma, tekne orucu, diş kirası, mahya asma, Hırkayışerif ziyaretleri gibi ramazan geleneklerinin yanı sıra muharrem ayı ve aşure günü gibi oruçla ilgili diğer uygulamalara yer verilir. Sadaka taşı, zimem defteri ve vakıf faaliyetlerinden bahsedilerek dayanışmanın ve fedakârlık göstermenin önemi vurgulanır. Bu sayede öğrencilere yardımseverlik (D20.4) davranışının kazandırılması hedeflenir. Öğrenciler topluma karşı görevlerini yerine getirmek amacı ile sorumluluk (D16.2) davranışına sahip olur. Dinin geleneğimizdeki izlerinin aktarımında sosyal bilgiler dersinden yararlanılır.

Öğrencilerin dinin edebiyat üzerindeki etkisini fark etmesi amacıyla Ahmed Yesevi, Mevlana, Hacı Bektaş Veli, Yunus Emre gibi kişilerin eserlerinden onların seviyesine uygun çeşitli örnekler verilir (OB9). Sınıf ortamında öğrencilerin dikkatlerini toplamak ve meraklarını (E1.1) uyandırmak amacıyla dijital platformlardan çeşitli dinî musiki parçaları dinletilir. Ezan, kamet, ilahi, salavat gibi musiki türlerinden bahsedilir. Bu türlerin işlediği ortak dinî temalar üzerinde durulur. Bu türler vasıtasıyla çeşitli duyguların ifade edildiği fark ettirilir. Öğrencilerin eserleri tecrübe etmesi esnasında hissettiği duyguları fark etmesine (SDB1.1) yönelik çalışmalar yapılır. Dinin edebiyatımızdaki izlerinin aktarımında Türkçe dersinden, musikimizdeki izlerinin aktarımında ise müzik dersinden yararlanılır. Dinî musiki ve edebiyat örneklerinin incelenmesi öğrencilere duyusal derinliği anlama (D7.1) kabiliyeti kazandırır. Sanatsal zevklerin hayatın bir parçası hâline getirilmesi (D7.3) hedeflenir. Böylece öğrencilerde estetik (D7.1) değerinin geliştirilmesine katkıda bulunulur. Öğrenciler; özgün düşünmeyi (E3.3) güçlendirmek amacıyla farklı türlerde edebî yazılar üretme, geleneğimizi yansıtan çeşitli drama etkinlikleri yapma ve dijital ortamlardan faydalanarak çeşitli dinî musiki örnekleri paylaşma konularında teşvik edilir. Öğrenciler bütün bu örneklerin ışığında dinin kültürümüze etkisini ve bu kültürü korumanın önemini kendi cümleleri ile ifade eder.

Öğrencilerden bir dinî musiki örneğini sınıfta arkadaşlarına sunması istenebilir. Öğrencilere dinî bir tema örneği (tevhit, peygamber sevgisi vb.) verilerek öğrencilerden çeşitli edebî türlerde eser üretmeleri istenebilir. Dinî konuların yer aldığı şiirlerden bir dinleti hazırlanabilir. Bu dinleti dinî musiki ögeleriyle desteklenebilir.

Küçük gruplara ayrılan öğrencilerin dinle ilişkilendirilmiş eserleri incelemeleri sağlanabilir. Dinin gelenek,  edebiyat ve musikimizdeki izlerini aktarırken resimler, müzik örnekleri ve video gösterimleri gibi görsel ve  işitsel materyaller kullanabilir.

Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.