1. ÜNİTE: MELEK VE AHİRET İNANCI
-
KB2.4. Çözümleme, KB2.5 Sınıflandırma, KB2.14. Yorumlama, KB3.3. Eleştirel Düşünme
E1.1. Merak, E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E3.7. Sistematik Olma, E3.8. Soru Sorma
SDB1.2.Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme)
D16. Sorumluluk
OB2. Dijital Okuryazarlık
DKAB.7.1.1. Melekleri sınıflandırabilme
a) Görülen ve görülemeyen varlıkları öğretmen rehberliğinde araştırır.
b) Temel İslam kaynaklarından hareketle meleklerin yaratılan diğer varlıklardan farklı özelliklerini ayrıştırır.
c) Melekleri ve onların görevlerini listeler.
DKAB.7.1.2. Ahiret hayatının aşamalarını çözümleyebilme
a) Ahiret hayatının aşamalarına ilişkin unsurları inceler.
b) Ahiret hayatının aşamalarına ilişkin unsurlar arasındaki ilişkileri açıklar.
DKAB.7.1.3. Melek ve ahiret inancının insan davranışına etkisi hakkında düşünebilme
a) Melek ve ahiret inancının insan davranışına etkisini inceler.
b) Melek ve ahiret inancının insan davranışına etkisiyle ilgili sonuç çıkarır.
c) Melek ve ahiret inancının insan davranışına etkisiyle ilgili ulaştığı çıkarımları davranışlarına yansıtır.
DKAB.7.1.4. Nâs suresini ve bu surenin anlamını okuyarak yorumlayabilme
a) Nâs suresini ve bu surenin anlamını okur.
b) Nâs suresinin anlamını kendi hayatı için anlamlı bir hâle getirir.
c) Nâs suresinin anlamını değiştirmeyecek şekilde özetler.
Varlıklar Âlemi
Dünya ve Ahiret Hayatı
Melek ve Ahiret İnancının İnsan Davranışına Etkileri
Bir Sure Öğreniyorum: Nâs Suresi
ahiret, âlem, gayb, kıyamet, melek
Bu ünitenin ölçme değerlendirme sürecinde açık uçlu soru, kısa cevaplı soru, çalışma yaprağı, kavram haritası, sınıflandırma tablosu ve öz değerlendirme formu kullanılabilir.
Performans Görevi: Melekleri özellikleri ve görevlerini içeren sınıflandırma tablosu hazırlanabilir. Ahiret hayatı hakkında çalışma yaprağı hazırlanabilir. Melek ve ahiret inancının insana kazandırdıklarıyla ilgili bir metin okutularak öğrencilerden ilkeler çıkarmaları istenebilir. Nâs suresi ve bu surenin anlamını içeren eşleştirme etkinliği hazırlanabilir. Performans görevleri, ölçütlere göre oluşturulan puanlama anahtarıyla değerlendirilir. Öğrencinin ünite süresince yaptığı ürün çıktıları bir araya getirilerek öğrenci ürün dosyası oluşturulur.
Sonuç değerlendirmede performans görevlerine yer verilebileceği gibi yazılı yoklamalar da kullanılabilir.
Öğrencilerin İslam’ın inanç esasları hakkında bilgi sahibi olduğu kabul edilmektedir. Kur’an-ı Kerim’de ve hadislerde, öğrencilerin melek ve ahiret inancının yer aldığı bilgisine sahip olduğu kabul edilmektedir.
Öğrencilere “İslam’ın inanç esasları nelerdir?” sorusu sorularak onların ön bilgi düzeyleri kontrol edilir. Öğrencilerin verdiği cevaplar alınır. “Melekler hakkında neler biliyorsunuz?” ve “Ahiret hayatı hakkında neler biliyorsunuz?” soruları öğrencilere sorularak onların hazır bulunuşluk seviyeleri belirlenir.
Öğrencilerde farkındalık oluşturmak için çevremizdeki bazı varlıkların duyularla algılanamayacağına dikkat çekilir ve bunlarla ilgili örnekler verilir. Yaratılmış bazı varlıkları göremediğimiz veya duyamadığımız vurgulanarak görülen ve görülemeyen varlıklar konusunda mevcut bilgiler ile yeni bilgiler ilişkilendirilir.
DKAB.7.1.1
Öğrencilerden varlıklar âlemini, görülen ve görülemeyen şeklinde belirlemeleri istenir. Görülemeyen varlıklar melek, cin ve şeytan şeklinde ayrıştırılarak melek kavramı açıklanır ve özellikleri listelenir. Cin ve şeytan ayrıntıya girilmeden açıklanarak gaybın yalnızca Allah (cc) tarafından bilinebileceği belirtilir. Öğrencilerin meleklerin diğer görülemeyen varlıklardan ayrılan özelliklerini fark etmeleri sağlanır. Tahtada melekler ve görevlerini içeren bir sınıflandırma tablosu oluşturulur (E3.7). Ayet ve hadislerden hareketle melekler dört büyük melek, Kiramen Kâtibin (yazıcı melekler), Münker ve Nekir (sorgu melekleri) olarak sınıflandırılır ve bunların görevleri açıklanır. Öğrencilerden edindikleri bilgiler ışığında melekleri, görevlerine göre ayırarak listelemeleri beklenir. Bakara ve Araf surelerindeki ilgili ayetler çerçevesinde Hz. Âdem kıssasına değinilir.
DKAB.7.1.2
Öğrencilerde merak uyandırmak için (E1.1) öğrencilere “Ahiret denildiğinde aklınıza neler gelir?” sorusu sorulur. Ayet ve hadislerden yararlanarak ahiret hayatına ilişkin ömür, ecel, kıyamet, baas, mahşer, amel defteri, mizan, cennet ve cehennem kavramlarının incelenmesi sağlanır. Bahsi geçen kavramlar açıklanır ve konu İsrafil meleği ile ilişkilendirilerek anlatılır. Ahiret hayatının aşamaları açıklanarak öğrencilerden merak ettikleri soruları sormaları (E3.8) istenir. Ahiret hayatının aşamaları arasındaki ilişki açıklanır. Öğrencilerin sorumluluklarını yerine getirmelerini ve seçimlerini ahlaki açıdan değerlendirmelerini sağlamak amacıyla Rad suresinin 22-24. ayetlerinden yararlanılarak ahiret hayatının dünya hayatında yapılanların karşılığı olduğu bilgisi öğrencilere aktarılır (D16.3). Bu sayede öğrencilerin dünya hayatı ile cennet ve cehennem arasında bir ilişki olduğunu fark etmeleri, ahiret hayatının önemini kavramaları sağlanır. Ahiret inancı ile Allah’ın (cc) adil, merhametli ve affedici olması ilişkilendirilir. Öğrencilerin konuyla ilgili örnekler vermesi sağlanır.
DKAB.7.1.3
Öğrencilere “Meleklere iman eden bir insan nasıl davranmalıdır?” ve “Ahiret hayatında yaptıklarının hesabını Allah’a (cc) vereceğine inanan biri nasıl davranışlar sergilemelidir?” soruları yöneltilerek öğrencilerin konu ile ilgili düşünmeleri sağlanır. Bunun için öğrencilerden melek ve ahiret inancının insana kazandırdıkları konusunda çıkarımlarda bulunmaları istenir. Meleklerin varlığının insanların davranışlarını düzenleme konusunda motivasyon oluşturduğu bilgisi verilir. Ahiret inancının insanların hayatlarına anlam kattığı ve bu sayede davranışlarını düzenlemeleri konusunda teşvik edici olduğu aktarılır. Öğrencilerin görev ve sorumluluklarını yerine getirmesi ve davranışlarını olumlu yönde düzenlemesi gerektiği fark ettirilir (D16.3), böylece kendi davranışlarını değerlendirerek kendini yönetmesi sağlanır (SDB1.2).
DKAB.7.1.4
Öğrencilere “Nâs suresi hakkında neler biliyorsunuz?” sorusu yöneltilir. Nâs kelimesinin anlamı açıklanarak Nâs suresinin içerdiği mesajlar ve nerelerde okunduğu hakkında bilgi verilir. Nâs suresi hakkında bilgi verilirken surenin Mekki-Medeni ayrımı, ayet sayısı ve Kur’an-ı Kerim’deki sıralaması gibi konulara değinilmez. Nâs suresini dinlemek üzere Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı genel ağ adresleri belirlenir. Öğrencilerin bu adresleri kullanmaları sağlanarak (OB2) surenin doğru telaffuzunu öğrenmeleri için dinleme etkinliği yapılır. Öğrencilerin bu sureyi kendine güvenerek (E1.5) okuması için sesli okuma etkinliği yapılabilir. Surenin anlamı incelenir. Surenin anlamından çıkarılacak mesajlarla ilgili etkinlikler yapılarak sure değerlendirilebilir. Öğrencilerin surenin anlamını kendi hayatı için anlamlı hâle getirmesi sağlanır. Öğrencilerin Nâs suresinin anlamını değiştirmeyecek şekilde kendi cümleleriyle yeniden ifade etmeleri için yazma etkinliği yapılabilir.
Öğrencilerden melek ve ahiret inancının insana kazandırdıkları konulu röportaj, araştırma veya sunum yapmaları istenebilir.
Öğrencilerden dört büyük meleği görevleriyle listelemesi istenebilir. Ahiret inancıyla ilgili kavramlardan oluşan sözcük avı hazırlanabilir.
Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.