Bu ünitenin odak noktasını dinin aile kurumuna verdiği değer oluşturmaktadır. Öğrencilerin İslam’ın aile kurumuna verdiği önemi yorumlayabilmesi, aile içi iletişim ve etkileşim sürecini çözümleyebilmesi, aile hayatında dikkat edilmesi gereken ahlaki değerleri özetleyebilmesi amaçlanır. Kur’an’dan mesajlar bölümünde Ahkaf suresinin 15. ayeti ele alınır. Öğrencilerin bu ayetlerde verilen mesajları özetleyebilmesi beklenir.
Ders Saati
12
Alan Becerileri

-

Kavramsal Beceriler

KB2.3. Özetleme, KB2.4. Çözümleme, KB2.14. Yorumlama

Eğilimler

E2.1. Empati, E2.2. Sorumluluk, E3.5. Açık fikirlilik

Programlar Arası Bileşenler
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri

SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB2.1. İletişim, SDB2.3. Sosyal Farkındalık

Değerler

D2. Aile bütünlüğü, D6. Dürüstlük, D8. Mahremiyet, D9. Merhamet, D14. Saygı, D15. Sevgi

Okuryazarlık Becerileri

OB2. Dijital Okuryazarlık

Beceriler Arası İlişkiler
-
Öğrenme Çıktıları ve Süreç Bileşenleri

DKAB.12.2.1. İslam’ın aile kurumuna verdiği önemi yorumlayabilme
a) İslam’ın aile kurumuna verdiği önemi inceler.
b) İslam’ın aile kurumuna ve akrabalık ilişkilerine verdiği önemi kendi hayatı için anlamlı hâle getirir.
c) Neslin devamı ve korunmasında İslam’ın aile kurumuna verdiği önemi doğru bir şekilde ifade eder.

DKAB.12.2.2. Aile içi iletişim ve etkileşim sürecini çözümleyebilme
a) Aile içi iletişim ve etkileşim sürecine dâhil olan unsurları açıklar.
b) Aile içi iletişim ve etkileşim sürecine dâhil olan unsurlar arasındaki ilişkileri belirler.

DKAB.12.2.3. Aile hayatında dikkat edilmesi gereken ahlaki değerleri özetleyebilme
a) Aile hayatının üzerine inşa edildiği ahlaki değerlele ilgili çözümleme yapar.
b) Aile hayatında önemli olan ahlaki değerleri sınıflandırır.
c) Aile hayatında önemli olan ahlaki değerleri açıklar.

DKAB.12.2.4. Ahkaf suresi 15. ayetin mesajlarını özetleyebilme
a) Ayette verilen mesajlarla ilgili çözümleme yapar.
b) Ayetin mealinde geçen konuları sınıflandırır.
c) Ayette verilen mesajları açıklar.

İçerik Çerçevesi

İslam’da Aile
Aile İçi İletişim
Aile ve Ahlaki Değerler
Kur’an’dan Mesajlar

Anahtar Kavramlar

aile, Ehlibeyt, fedakârlık, mahremiyet, merhamet, nesil, sadakat, vefa

Öğrenme Kanıtları (Ölçme ve Değerlendirme)

Öğrenme çıktıları; açık uçlu ve kısa cevaplı sorular, kavram haritası, çalışma yaprağı, dereceli puanlama anahtarı, dereceleme ölçeği ve öz değerlendirme formu kullanılarak değerlendirilebilir.

Aile temalı kısa bir film hazırlama, performans görevi olarak verilebilir. Bu performans görevi “değerlere yer verme, bilgi toplama, senaryo yazma, görüntü ve ses tekniklerine uygun çekim yapma” ölçütlerine göre dereceli puanlama anahtarı ve öz değerlendirme formu ile değerlendirilebilir.
Sonuç değerlendirmede performans görevleri kullanılabileceği gibi yazılı yoklamalar da kullanılabilir.

Öğrenme-Öğretme Yaşantıları
Temel Kabuller

Öğrencilerin aile kavramının tanımını bildikleri ve aile içi sorumlulukların farkında oldukları kabul edilmektedir.

Ön Değerlendirme Süreci

Aile kurumunun bireysel ve toplumsal önemi hakkında sorular sorularak öğrencilerin ön bilgileri değerlendirilir.

Köprü Kurma

Ailenin değer ve kültür aktarımındaki rolü ile gerçek yaşam arasında köprü kurması sağlanır.

Öğrenme-Öğretme Uygulamaları

DKAB.12.2.1
Aile kurumunun toplumun temeli olduğu vurgulanır. Dinlerin aile kurumuna bakış açısına kısaca yer verilir. Öğrenciler temel kaynaklardan İslam’da ailenin yeri ve önemini inceler. İslam’ın aile kurumuna verdiği değer ayet ve hadisler ışığında açıklanır. Allah’ın (cc) aile üyeleri arasında sevgi ve merhamet bağı yarattığı, Hz. Muhammed’in (sav) evliliği teşvik ettiği, eşlerin birbirlerine olan sorumluluğu gibi hususlara değinilir. Hz. Peygamber’in örnekliğinden hareketle aile fertlerinin sevgilerini samimi ve istekli bir şekilde göstermeleri, sevdikleri için fedakârlık yapmaları, birbirlerinin sevincine ve üzüntüsüne ortak olmaları gerektiği yönünde açıklamalarda bulunulur (D15.1, E2.2). Aile bağlarının boşanma ile sona ermesi durumunda tarafların hakları olduğundan, boşanmanın birey ve toplum üzerindeki etkilerinden bahsedilir (SDB2.3). Öğrencilerin ülkemizin geleceği için neslin korunması ve aile bütünlüğünün önemini grup çalışması etkinliğiyle fark etmeleri sağlanır (D2.1, E3.5). Akrabalar arası ilişkilerin birey ve toplum hayatı için önemine vurgu yapılır. Bu bağlamda sılayırahim kavramına dikkat çekilir. Öğrencilerin İslam’ın aile kurumuna ve akrabalık ilişkilerine verdiği önemi kendisi için anlamlı hâle getirmesi amaçlanır. Öğrencilerin neslin devamı ve korunmasında İslam’ın aile kurumuna verdiği önemi doğru bir şekilde ifade etmelerine imkân verilir. Bu süreçte RAFT tekniği kullanılarak öğrencilerden bir metin oluşturmaları istenebilir. Yazılan metinler öz değerlendirme formu ile değerlendirilebilir. ölçme ve değerlendirme uygulamalarında açık uçlu sorular kullanılabilir.

DKAB.12.2.2
Aile içi iletişim süreçleri, iletişim kanalları, aile ortamı ve aile değerleri hakkında sınıfta tartışma ortamı oluşturulur. Öğrenciler aile içi iletişim ve etkileşim sürecine dâhil olan unsurları belirler. Bu süreçte konuşma halkası tekniği kullanılabilir. Öğrenciler aile bireylerinin birbirlerine karşı sorumluluklarına ilişkin unsurları açıklar (SDB1.2). Aile üyelerinin birbirleri ile iletişimlerinde dürüst olmalarının ve birbirlerini saygıyla dinlemesinin kişiye ve topluma olumlu katkılar sağlayacağı vurgulanır (E2.1, D14.2). Hz. Peygamber’in aile fertlerine olan sevgi ve merhametini anlatan rivayetlere yer verilir. Ehlibeyt sevgisi ile ilgili öğrencilerin öz farkındalık kazanması hedeflenir (SDB1.1). Konu kapsamında Yaşlılar Haftası etkinlikleri hakında bilgi verilebilir. Ölçme ve değerlendirme uygulamalarında kavram haritası kullanılabilir.

DKAB.12.2.3
Öğrencilere aile kurumunun güçlü ve sağlam olmasında hangi değerlerin ön plana çıktığı sorulur. Bu süreçte beyin fırtınası tekniği kullanılabilir. Öğrencilerin ayet ve hadislerden hareketle aile hayatının üzerine inşa edildiği ahlaki değerlerin neler olduğu üzerine çözümleme yapmaları sağlanır. Bu bağlamda mahremiyet, sadakat, iffet, vefa, fedakârlık, merhamet, adalet ve eşitlik kavramlarına değinilir (D6.2, D8.3, D9.2, D15.2,3). Örnek olay incelemesi tekniği bu süreçte uygulanabilir (SDB1.1). Öğrenciler aile bireylerinin hak ve sorumlulukları doğrultusunda ahlaki değerleri sınıflandırır ve açıklar. Bu bağlamda Hz. Lokman’ın oğluna verdiği öğütlere vurgu yapılır. Ölçme ve değerlendirme uygulamalarında öğrencilerden küçürek hikâye yazmaları istenebilir. Bu hikâye dereceleme ölçeği ile değerlendirilebilir.

DKAB.12.2.4
Ahkaf suresi 15. ayet, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yayımlanan matbu ve dijital meallerden bulunarak incelenir (OB2). Ayetin nüzul sebebine, ayette geçen şahıslara, yerlere, konulara ve kavramlara yer verilir. Öğrenciler bu ayette verilen mesajları çözümler ve sınıflandırır. Bu süreçte bilgi kartları kullanılabilir. Öğrenciler ayette ele alınan konuları açıklar (SDB2.1). Ölçme ve değerlendirme uygulamalarında boşluk doldurma, doğru-yanlış, kısa cevaplı ve açık uçlu soru türlerinden oluşan çalışma yaprağı kullanılabilir.

Farklılaştırma
Zenginleştirme

Peygamberlerin aile kavramına vurgu yapan kıssalarının derlenmesi istenebilir.
Öğrencilerden TÜİK’in aile kurumunu çeşitli yönleri ile ele alan istatistiklerinin analizi istenebilir.

Destekleme

Çoklu görsel ve işitsel materyaller (çizimler, grafikler, ses kayıtları vb.) kullanarak aile ve toplumsal değerlerle ilgili konuları her öğrencinin erişebileceği şekilde sunulabilir.
Aile içi iletişim ve ahlaki değerler hakkında interaktif oyunlar ve uygulamalar kullanılarak öğrencilerin aktif katılımı teşvik edilebilir.
Dinî metinlerin anlaşılmasını sağlamak için görsel destekli anlatımlar yapılabilir.

Öğretmen Yansıtmaları

Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.