2. ÜNİTE: ALLAH’I TANIMAK
-
KB2.3. Özetleme, KB2.16.1. Tümevarıma Dayalı Akıl Yürütme, KB2.20. Sentezleme
E1.1. Merak, E3.4. Gerçeği Arama
SDB2.1. İletişim
D11. Özgürlük, D14. Saygı, D15. Sevgi
OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık
DKAB.10.2.1. Allah’ın (cc) varlığının delilleri üzerine akıl yürütebilme
a) Allah’ın (cc) varlığının delilleriyle ilgili öğrendiklerinden hareketle gözlemler yapar.
b) Varlıklar arasındaki örüntüleri bulur.
c) Varlıklar hakkında yaptığı gözlemler ve bulduğu örüntüler üzerinden genellemeler yapar.
DKAB.10.2.2. Allah’ı (cc) gereği gibi tanıyabilmek için O’nun isim ve sıfatlarını hayata yansıması bakımından sentezleyebilme
a) Ayet ve hadislerden hareketle Allah’ın (cc) isim ve sıfatlarını inceler.
b) Allah’ın (cc) isimleri ve sıfatları arasında ilişki kurar.
c) Allah’ın (cc) isimlerinden ve sıfatlarından hareketle Allah (cc) hakkında bütüncül bir bakış açısı oluşturur.
DKAB.10.2.3. Haşr suresi 22-24. ayetlerin mesajlarını özetleyebilme
a) Ayetlerde verilen mesajlarla ilgili çözümleme yapar.
b) Ayetlerde geçen konuları sınıflandırır.
c) Ayetlerde verilen mesajları açıklar.
Allah’ın Varlığının Delilleri
Allah’ı İsim ve Sıfatlarıyla Tanımak
Kur’an’dan Mesajlar
delil, evren, gaye, marifetullah, nizam, teleoloji
Öğrenme çıktıları; öğrenme günlüğü, fanzin, 3-2-1 kartı, çalışma yaprağı, dereceli puanlama anahtarı ve öz değerlendirme formu kullanılarak değerlendirilebilir.
Allah’ın (cc) varlığının delilleri, esma ve sıfatları konusunda sınıf içerisinde öğrenilen bilgilerden oluşan bir sunum hazırlama, performans görevi olarak verilebilir. Bu performans görevi “kaynakları kullanma, bilgi toplama, dil ve anlatım kurallarına uygunluk” ölçütlerine göre dereceli puanlama anahtarı ve öz değerlendirme formu ile değerlendirilebilir.
Sonuç değerlendirmede performans görevleri kullanılabileceği gibi yazılı yoklamalar da kullanılabilir.
Öğrencilerin İslam’a göre Allah’ın (cc) tek ilah ve mutlak yaratıcı olduğu bilgisine sahip oldukları kabul edilmektedir.
Öğrencilere “Allah’ın (cc) varlığının kanıtlanması noktasında neler biliyorsunuz, yaratılanlar Allah’ın (cc) varlığına işaret eder mi, Allah’ın (cc) isim ve sıfatları denilince aklınıza gelenler nelerdir?” soruları yöneltilerek verdikleri cevaplarla öğrencilerin ön bilgileri kontrol edilir.
Gökyüzü, bitkiler, hayvanlar, insanlar gibi Allah’ın (cc) yarattığı varlıklarla ilgili belgeseller izletilerek O’nun ilmi, iradesi ve kudretine dikkat çekilir. Yaratılan her şeyin Allah’a (cc) muhtaç olduğu gerçeği üzerinden konuyla köprü kurulur.
DKAB.10.2.1
Öğrencilerin yaratılan varlıkları düşünerek gözlemler yapması ve bu gözlemler üzerinden varlıklar arasındaki örüntüleri bulması sağlanır (E1.1, E3.4). Evrendeki düzenle ve tabiat olaylarıyla ilgili gözlemlerini arkadaşlarıyla paylaşmaları istenir (SDB2.1). Bu süreçte düşün-eşleş-paylaş tekniği kullanılabilir. Öğrenciler varlıklarla ilgili yaptığı gözlemler ve bulduğu örüntüler üzerinden genellemelere ulaşır. Öğrenciler, Allah’ın (cc) varlığı konusunda duygu, düşünce ve genellemelerini etki altında kalmadan beyin fırtınası tekniğiyle özgürce ifade ederler (D11.1). Allah’ın (cc) varlığını ispatlamak için kozmolojik, teleolojik (gaye ve nizam), ontolojik ve dinî tecrübe delilleri detaya girilmeden anlatılır. Bu deliller sunulurken ayet ve hadislerden faydalanılır. Bu bağlamda Hz. İbrahim kıssasına yer verilir. Ölçme ve değerlendirme uygulamalarında öğrenme günlüğü kullanılabilir.
DKAB.10.2.2
Öğrenciler öğretmen rehberliğinde ayet ve hadislerden faydalanarak Allah’ın (cc) isim ve sıfatlarını inceler (OB1). Öğrenciler esmayıhüsnadan hareketle Allah’ın (cc) aşkın bir varlık olarak insana ve kâinata karşı ilgisiz olmadığı konusunda çıkarımda bulunur. Bu kapsamda Allah’ın (cc) isimleri üç farklı açıdan ele alınır. Bunların kendisine mahsus olan, kâinatı ve insanı ilgilendiren isimler olduğu vurgulanır. Kendisine mahsus olanlar zatî isimler şeklinde ifade edilir. Kâinatla ilgili isimler tabiatın yaratılış ve işleyişi ile ilgilidir. İnsanı ilgilendirenler ise Allah-insan ilişkisinde insanı muhatap alan ve mükellef kılan ilahî isimlerdir. Buradan hareketle Allah’ın (cc) isimlerinin (Rahman, Rahim, Melik, Rezzak, Halık gibi) ve sıfatlarının (Kelam, İlim, İrade, Kudret ve Tekvin gibi) anlamları açıklanır. Bu isim ve sıfatların varoluşa yansıması öğrenciler tarafından örneklendirilir. Süreçte grafik düzenleyiciler kullanılabilir. Öğrenciler bu isim ve sıfatları birbiriyle ilişkilendirir. Allah’ın (cc) isimleri ve sıfatları hakkında öğrenciler bütüncül bir bakış açısı oluşturur. Bunun için çeşitli tartışma teknikleri (panel, zıt panel, kollegyum, münazara, sokratik çember) kullanılabilir (OB1). Ölçme ve değerlendirme uygulamalarında öğrencilerden fanzin hazırlamaları istenebilir. Yapılan çalışmalar dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir. Öğrenciler, Allah’ın (cc) yarattığı canlı ve cansız her varlığın değerli olduğunu düşünerek varlıklara karşı saygılı olur (D14.4). Allah’ın (cc) Rahman isminin yansımalarını gözlemleyerek bütün canlılara karşı şefkat gösterir (D15.1).
DKAB.10.2.3
Haşr suresinin 22-24. ayetleri Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yayımlanan matbu ve dijital meallerden bulunarak incelenir (OB2). Ayetlerin nüzul sebeplerine, ayetlerde geçen şahıslara, yerlere, konulara ve kavramlara yer verilir. Öğrenciler bu ayetlerde verilen mesajları çözümler ve sınıflandırır. Bu süreçte bilgi kartları kullanılabilir. Öğrenciler ayetlerde ele alınan konuları açıklar (SDB2.1). Ölçme ve değerlendirme uygulamalarında 3-2-1 kartı kullanılabilir.
Öğrencilere alanın önemli isimlerinden İbni Sina ve İbni Tufeyl’in Hay bin Yakzan isimli eserleri tavsiye edilebilir.
Öğrencilerden varlıklar arasındaki uyumu anlatan kısa videolar hazırlamaları istenebilir.
Allah’ın (cc) varlığının delillerine yönelik yapılmış akademik çalışmalar, makale ve kitapları araştırması, incelemesi elde ettiği bulgulardan en önemli gördüklerini afiş şeklinde tasarlayıp sınıf panosunda sergilemesi istenebilir.
Öğrencilerden kozmolojik ve teleolojik deliller hakkında araştırma yapmaları ve elde ettikleri sonuçları sunmaları istenebilir.
Haşr suresinin 22-24. ayetlerinde geçen Allah’ın (cc) isimleri ile ilgili esmayıhüsna sözlüğü hazırlamaları istenebilir.
Allah’ın (cc) yarattığı varlıklar ve onların arasındaki ilişkileri gözlemlemek için etkileşimli sanal dış mekân etkinlikleri düzenlenir. Bu sayede öğrencilerin doğrudan gözlem yaparak kavramları daha iyi anlayabilmeleri sağlanır. Öğrencilerin metinleri daha iyi anlamaları ve yorumlamaları için görsel ve işitsel materyaller kullanılır. Öğrencilere Kur’an ayetlerinin mesajlarını özetlemeleri ve sınıflandırmaları için adım adım izlenebilecek çalışma yaprakları veya interaktif dijital araçlar sunularak öğrenme desteklenir.
Programa yönelik görüş ve önerileriniz için karekodu akıllı cihazınıza okutunuz.